हार्ट अटॅकने मरतायेत चिमुकले, शाळा ठरतंय कारण? डॉक्टर म्हणाले...

हार्ट अटॅकने मरतायेत चिमुकले, शाळा ठरतंय कारण? डॉक्टर म्हणाले...

 

नवी दिल्ली : हार्ट अटॅक म्हटलं की वयस्कर माणसांना येतो, असं आधी म्हटलं जायचं. पण आता परिस्थिती बदलली आहे. अगदी तरुणांनाही हार्ट अटॅक येतो. तरुणच काय लहान मुलांचाही हार्ट अटॅकने मृत्यू झाल्याच्या घटना समोर आल्या आहेत. त्यामुळे एकच खळबळ उडाली आहे. लहान मुलांना येणाऱ्या हार्ट अटॅकचं कारण शाळा तर नाही ना, असा प्रश्न उपस्थित होतो आहे.

अलीकडेच यूपीमधील अमरोहा येथे यूकेजीमध्ये शिकणाऱ्या 7 वर्षीय मुलीला शाळेत हृदयविकाराचा झटका आला आणि रुग्णालयात नेण्यापूर्वीच तिचा मृत्यू झाला. मार्च महिन्याच्या सुरुवातीला फिरोजाबाद येथील शाळेत एका 8 वर्षांच्या मुलाचा हृदयविकाराच्या झटक्याने मृत्यू झाला होता. डिसेंबर 2023 मध्ये जयपूरमधील एका खाजगी शाळेतील एका 14 वर्षाच्या मुलाला शाळेत प्रार्थनेदरम्यान हृदयविकाराचा झटका आला आणि तो वाचू शकला नाही. सप्टेंबरमध्ये लखनौच्या अलीगंजमध्ये एका 9 वर्षाच्या मुलाला हृदयविकाराचा झटका आला आणि त्याचा जागीच जीव गमवावा लागला.

यापैकी बहुतांश घटना केवळ शाळांमध्ये घडल्या आहेत. यातील अनेक पालकांना असं वाटतं की जेव्हा ते शाळेत गेले तेव्हा ते पूर्णपणे निरोगी होते आणि त्यांना काही विशेष त्रास झाला नाही. याबाबत न्यूज18हिंदीने कार्डिओलॉजिकल सोसायटी ऑफ इंडियाचे सदस्य आणि सर गंगाराम रुग्णालयातील हृदयरोगतज्ज्ञ डॉ. अश्विनी मेहता यांच्याशी या घटनांबाबत चर्चा केली असता त्यांनी अनेक धक्कादायक गोष्टी सांगितल्या.

या लक्षणांकडे दुर्लक्ष नको

मुलांमध्ये या हृदयविकाराची फारशी लक्षणं नसतात, पण काहीवेळा असं घडतं की, भूतकाळात मूल अचानक बेशुद्ध होणं, श्वास घेण्यास त्रास होणं किंवा इतर काही आजारांवर उपचार सुरू आहेत जेव्हा त्याच्या हृदयाची स्थिती समजलं. अशा परिस्थितीत हे सर्व दिसले तर नक्कीच मुलाची कार्डियाक चेकअप करून घ्या.

हा हृदयविकाराचा झटका नाही पण…

डॉ.अश्विनी मेहता म्हणाल्या की, या मुलांचा हृदयविकाराच्या झटक्याने मृत्यू झाल्याचं सांगितलं जात असलं तरी सामान्यपणे इतर वेळी येतो तसा तसा हा हृदयविकाराचा झटका नाही. हे सडन कार्डिएक डेथ आहे. ज्यात मुलांना अचानक हृदयविकाराचा झटका येतो आणि 1 तासाच्या आत त्यांचा मृत्यू होतो. हे सामान्य हृदयविकाराच्या झटक्यापेक्षा वेगळं आहे.

त्या पुढे म्हणाल्या, मुलांमध्ये हे पहिल्यांदाच पाहायला मिळत नाहीये, अशा घटना नेहमीच घडत आल्या आहेत. ते 7 वर्षाच्या मुलामध्ये असो किंवा 1 किंवा त्यापेक्षा कमी वयाच्या मुलांमध्ये देखील होऊ शकतं. हे आकस्मिक मृत्यू मुलांमध्ये अंतर्निहित हृदयविकारांमुळे होतात, जे सहसा कोणाला माहीत नसतात. मुलाच्या हृदयाशी संबंधित कोणतीही समस्या आहे हे पालकांनाही माहीत नसते. त्यामागचं कारण म्हणजे त्यांची लक्षणंही फारशी स्पष्ट नसतात. काही लोकांच्या कौटुंबिक इतिहासामुळे मुलांमध्ये ही समस्या उद्भवते, तर काही दुर्मिळ आजारांमुळे मुलांचा अचानक हृदयविकाराने मृत्यूही होतो.

हृदयाचे दोन आजार जबाबदार

हृदयाचे दोन अंतर्निहित आजार मुलांमध्ये हृदयविकाराच्या झटक्यासाठी सर्वात जास्त जबाबदार असतात. पहिली हायपरट्रॉफिक कार्डिओमायोपॅथी आहे, ज्यामध्ये हृदयाचे स्नायू जाड आणि मोठे होतात, ज्यामुळे हृदय पंप करण्यात अडचण येते. आणि दुसरा रोग म्हणजे लाँग क्यूटी सिंड्रोम हा एक दुर्मिळ हृदय लय विकार आहे .जो हृदयाचे ठोके नियंत्रित करणाऱ्या विद्युत प्रणालीवर परिणाम करतो.

शाळेचा काही संबंध आहे का?

डॉ.मेहता म्हणतात की मुलांमध्ये सडन कार्डिएक अरेस्टचा शाळांशी संबंध नाही. मूल शाळेत जात असेल तर तिथं त्याला हा त्रास होतोच असं नाही. हे खरं आहे की या वयातील मुलं दररोज आणि काही काळ शाळेतच राहतात, त्यामुळे ही प्रकरणे तिथंच नोंदवली जात आहेत. शाळेचा ताण, अभ्यासाचे दडपण किंवा इतर कशामुळे मुलांना शाळांमध्ये अचानक हृदयविकाराचा झटका येतो असं नाही.

विशेषत: परदेशात आणि फार कमी वेळा परीक्षा घेतली जाते, पण इथेही खेळ खेळायला बाहेर पडणाऱ्या सर्व मुलांची चाचणी घेतली जाते. त्यांच्या इको, ईसीजी इत्यादी चाचण्या केल्या जातात आणि त्यांना आरोग्याशी संबंधित कोणतीही समस्या आहे की नाही हे तपासले जाते, अशा परिस्थितीत, या मुलांचे आजार शोधले जातात, परंतु बाकीच्या मुलांचे निदान होऊ शकत नाही येत नाही.

टाळण्यासाठी काय करावं?

डॉ. मेहता सांगतात की, जरी एक लाख मुलांपैकी 2-4 मुलांमध्ये हृदयविकाराने अचानक मृत्यू होतो, परंतु तरीही मुलांचे वजन जास्त असल्यास नियंत्रण ठेवा, काही वेगळी लक्षणे दिसल्यास वैद्यकीय तपासणी करा. जर कोणी अचानक बेशुद्ध झाले तर त्याची हृदयक्रिया तपासा. चांगले पौष्टिक अन्न द्या, जंक फूड देऊ नका.

➤ वाढवा आपला व्यवसाय / वेब पोर्टल्स करिता इथे क्लिक करा.Call :- 9890 546 909.